Dziecko z mutyzmem wybiórczym potrzebuje: |
Dlatego: |
Pomocy |
Nie ignoruj jego potrzeb. Zaniedbywanie praw i potrzeb dziecka jest niezgodne z zasadami etyki zawodowej. |
Wsparcia i zrozumienia |
Powiedz mu, że rozumiesz, jak trudne jest dla niego mówienie i jesteś gotowa/y pomóc mu w pokonywaniu milczenia. |
Bliskiej, zaufanej relacji, opartej na poczuciu bezpieczeństwa |
Nawiąż z dzieckiem kontakt w bezpiecznym dla niego otoczeniu, np. podczas krótkiej wizyty w domu, która będzie polegać np. na wspólnej, prostej grze. |
Nie stosuj wobec niego trików, sztuczek i forteli. Bardzo łatwo jest stracić zaufanie dziecka, zaś bardzo trudno jest je odbudować. |
|
Wrażliwości i wyczucia |
Nie wystawiaj go na zbyt duże próby. |
Powstrzymaj się od zbyt entuzjastycznej reakcji na jego sukcesy. Chwalenie w obecności innych osób może wzmagać napięcie i powodować regres. |
|
Poczucia własnej wartości i pewności siebie |
Daj mu do zrozumienia, że jest ważne poprzez pytanie go o jego zdanie, dawanie przestrzeni do bycia w grupie. |
Dawaj mu okazje do zaistnienia w grupie. |
|
Poczucia, że jest ważnym członkiem grupy |
Nie pomijaj go w rozmowach z innymi dziećmi, dawaj mu okazję do wyrażania siebie, np. poprzez rysunek, granie na instrumentach muzycznych. |
|
Jeśli wciąż milczy, komentuj to, co się dzieje, opowiadaj mu, odzwierciedlaj jego uczucia, pokazuj mu, że jest dla Ciebie ważne, a jego obecność miła. |
Cierpliwości i niewywierania presji na mówienie, która odnosi przeciwny efekt |
Nie obwiniaj się, jeśli dziecko nie rozmawia z Tobą. Milczenie to objaw choroby, a nie okazywanie niechęci wobec Ciebie. |
Okazji do komunikowania swoich potrzeb, opinii, niekoniecznie poprzez mowę |
Stwarzaj sytuacje, w których dziecko będzie miało możliwość podjęcia decyzji, wyrażenia swojego zdania, dokonania wyboru. |
Skoordynowanej pomocy specjalisty, nauczyciela, rodziców |
Dbaj o swoje zaangażowanie w pomoc dziecku. |
Poszanowania jego trudności |
Unikaj rozmów na jego temat w jego obecności. Rozmawiaj z rodzicami na osobności. |
Rodziców, którzy będą dla niego solidnym wsparciem |
Postaraj się zrozumieć, że informacja o trudnościach dziecka bywa dla rodziców trudna i potrzebują czasu, by się z nią oswoić. |
Ułatwień w komunikowaniu się z Tobą |
Próbuj nawiązać z nim indywidualny kontakt, w zaciszu, z dala od grupy. |
Zachęcaj je do kontaktu za pośrednictwem gestów, żartu, prostych gier, wyliczanek… |
|
Korzystaj z pomocy pośredników (adwokatów), za pośrednictwem których możesz komunikować się z dzieckiem. |
|
Stosuj stopniowanie trudności w komunikowaniu się: 1. Od pytań zamkniętych (tak/nie) do otwartych. 2. Od gestów (wskazywanie, kiwanie głową) do prostych dźwięków, następnie słów, zwrotów i bardziej złożonych zdań. |
|
Ułatwień w komunikowaniu się z innymi dziećmi |
Stale poszerzaj krąg osób, w towarzystwie których dziecko czuje się gotowe mówić. |
Wspieraj je podczas przerw lub np. zmian sali, czy rozkładu dnia, kiedy może się czuć szczególnie zagubione. |
|
Ułatwień w zaspokajaniu potrzeb fizjologicznych |
Zwróć uwagę, czy je, pije, odwiedza toaletę podczas pobytu w przedszkolu/szkole. |
Obniżenia poziomu lęku |
Wykorzystuj relaksacyjne techniki pracy. |
Wprowadź elementy rutyny, przewidywalny plan dnia, stały system pracy. |
|
Spontaniczności, rozluźnienia |
Zachęcaj do spontaniczności poprzez ćwiczenia fizyczne, swobodną ekspresję, prace manualne. |
Staraj się rozluźnić atmosferę pracy, żartuj, wykorzystuj swoje poczucie humoru. |
|
Unikaj nacisku na perfekcyjne wykonywanie zadań. Dziecko potrzebuje pewności, że popełnianie błędów nie musi wiązać się z negatywną oceną (np. poproś o wykonanie jak najbrzydszej pracy). |
|
Angażuj dziecko w zadania, które można wykonać na wiele równie dobrych sposobów, w których nie istnieje jedna, właściwa odpowiedź. |