Czy moje dziecko ma mutyzm wybiórczy? – elementy kompleksowej i trafnej diagnozy

Charakterystyczna dla zaburzenia wybiórczość sprawia, że bardzo często obraz dziecka w przedszkolu/szkole znacznie różni się od tego, który jest znany z otoczenia rodzinnego. W takiej sytuacji dorośli towarzyszący dziecku w codziennym funkcjonowaniu mogą nawet nie podejrzewać, że po przekroczeniu progu placówki lub domu jego zachowanie jest zupełnie inne. Rodzic widzi w domu swobodne i spontaniczne, a niekiedy także wybuchowe i żądne wpływów dziecko, podczas gdy w przedszkolu/szkole ma ono opinię cichego, raczej wycofanego, nie sprawiającego żadnych trudności ucznia.

W czym tkwi sekret dobrej diagnozy?

Kompleksowość

Najważniejsze w procesie diagnostycznym jest zebranie możliwie największej puli informacji na temat funkcjonowania dziecka w różnym środowisku: dom rodzinny i bliskich spoza rodziny, placówka, miejsca publiczne.

Równie istotne jest rozpatrywanie objawów w zależności od poszczególnych uczestników interakcji – Z kim rozmawia? Z kim się bawi? Kiedy milknie?

Diagnoza mutyzmu wybiórczego nie ogranicza się tylko do zidentyfikowania sytuacji, w których dziecko mówi bądź milczy. Zaburzenie to niesie ze sobą szereg towarzyszących obszarów trudności takich jak: wybiórcze jedzenie, załatwianie potrzeb fizjologicznych, przebieranie się, nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktów rówieśniczych i wiele innych.

Trafność

Ze względu na to, że mutyzm wybiórczy bardzo często współwystępuje z innymi zaburzeniami niezbędna jest umiejętność ich uwzględnienia lub wykluczenia. Niezwykle ważne jest dostrzeganie wszystkich trudności dziecka, a nie skupianie się tylko na niektórych z nich.

Kompleksowej i trafnej diagnozie w Poradni Terapii Mutyzmu „Mówię” w Warszawie  służy pakiet diagnostyczno-konsultacyjny. Jego składowe pozwalają utworzyć rzeczywisty i całościowy obraz funkcjonowania dziecka:

Konsultacja wstępna z rodzicami – psycholog lub pedagog przeprowadza wywiad z rodzicami, dzięki czemu poznaje sytuację dziecka i rodziny (pod koniec konsultacji następuje omówienie dalszego przebiegu procesu diagnostyczno-konsultacyjnego).

Konsultacja rodzinna (rodzice + dziecko) – ma charakter diagnostyczny, psycholog dokonuje obserwacji dziecka w kontekście rodzinnym.

Dwie konsultacje psychologiczne dziecka – psycholog dokonuje obserwacji rozwoju społecznego i emocjonalnego.

Konsultacja psychologiczna dziecka prowadzona przez innego psychologa biorącego udział w procesie diagnostycznym

Konsultacja z lekarzem psychiatrą – diagnoza psychiatryczna

Analiza dostarczonej dokumentacji - o funkcjonowaniu emocjonalnym i poznawczym dziecka w grupie rówieśniczej w przedszkolu, lub szkole, wystawionej przez nauczyciela prowadzącego dziecko w danej placówce.

Konsultacja podsumowująca  - rodzice otrzymują diagnozę oraz inne ważne informacje zwrotne dotyczące funkcjonowania dziecka. Pisemna opinia zawiera opis wyników procesu diagnostycznego, a także zalecenia dla rodziców i specjalistów, które zostają omówione podczas konsultacji.

Konsultacja logopedyczna – diagnoza logopedyczna (dostępna poza pakietem diagnostyczno-konsultacyjnym, wg zaleceń zespołu diagnostycznego)

Niniejszy artykuł jest chroniony prawami autorskimi przez Poradnię Terapii Mutyzmu „Mówię!”. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Prawa do zdjęcia należą do Freepik