Mutyzm wybiórczy zazwyczaj jest rozpoznawany u dziecka w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym. W przypadku starszych dzieci i młodzieży z MW można domniemywać, że utrzymywanie się tego zaburzenia może być spowodowane zaniedbaniami w obserwowaniu ich rozwoju lub brakiem skutecznych interwencji, a także niewłaściwym postępowaniem ze strony opiekunów. Jego przykład stanowi wywieranie presji na dziecko, by mówiło, w konsekwencji czego bardzo mocno zakorzenione zostały nieprawidłowe strategie radzenia sobie z lękiem, który leży u podłoża mutyzmu wybiórczego. Milczenie staje się nawykiem, który coraz trudniej jest złamać. Często dzieci te zaczynają być postrzegane przez innych, a przede wszystkich przez nie same jako "te, które nie mówią". Wówczas dochodzi do tzw. etykietowania, które ugruntowuje przekonanie, że nie są one w stanie mówić. Starsze dzieci często odbiegają od swoich rówieśników w kwestii umiejętności społecznych, ponieważ ich doświadczenia w kontaktach z innymi są uboższe.

W przypadku starszych dzieci i młodzieży świadomość ich inności względem rówieśników jest dużo większa niż u dzieci młodszych. Jest to czynnik, który znacząco utrudnia prowadzenie terapii, dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie tego zaburzenia i podjęcie odpowiednich interwencji. Z biegiem lat dzieci są w stanie wypracowywać coraz bardziej skomplikowane sposoby radzenia sobie z lękiem. W przypadku nastolatków, często zdarza się, że w celu uniknięcia uwagi innych są w stanie ukryć zewnętrzne oznaki swojego lęku i przybierają postawę pewnych siebie. Jest to jednak tylko fasada, która często bardzo skutecznie ukrywa realne problemy.

Warto mieć na uwadze fakt, że brak skutecznych interwencji terapeutycznych wobec dziecka z MW może spowodować narastanie kolejnych trudności takich jak:

- rozwój fobii związanych z mówieniem,

- poważne zahamowania w rozwoju społecznym,

- depresja, a w konsekwencji także myśli i próby samobójcze,

- izolacja społeczna,

- niska samoocena i słaba pewność siebie,

- niepowodzenia w nauce,

- stosowanie niekonstruktywnych sposobów radzenia sobie z lękiem za pomocą używek.

Niniejszy artykuł jest chroniony prawami autorskimi przez Poradnię Terapii Mutyzmu „Mówię!”. Wszelkie prawa zastrzeżone.