Na przestrzeni wielu dotychczasowych lat pracy, podczas których mutyzm wybiórczy zajmował czołowe miejsce w moim życiu zawodowym, spotkałam się z licznymi wyrazami wdzięczności za pomoc, której wraz z Zespołem udzielam w Poradni Terapii Mutyzmu ”Mówię”.
Najczęściej dzwonią rodzice, którzy już po zakończonej terapii dziecka, a niekiedy całej rodziny, nadal czują, że niegdyś odwiedzane przez nich miejsce wciąż może być źródłem pomocy. Zaufana relacja zbudowana podczas zmagań z mutyzmem wybiórczym utrzymuje się jeszcze przez długie miesiące, a nawet lata.
Zakończenie procesu terapeutycznego może mieć miejsce w różnych okolicznościach. Najczęściej następuje, gdy w wyniku oddziaływań terapeutycznych dziecko posiadło siłę i kompetencje, by samodzielnie lub z pomocą najbliższych dorosłych osób radzić sobie w codziennym funkcjonowaniu w obszarach, które przed terapią zakłócały jego harmonijny rozwój.
Niekiedy zakończenie terapii odbywa się z inicjatywy rodziców, którzy uznają, że z różnych powodów (np. losowych, zdrowotnych, czasowych, finansowych) nie będą w stanie kontynuować terapii. Rezygnacja z kontynuowania terapii bywa także podyktowana trudnościami, które uniemożliwiają osiąganie oczekiwanych i dostatecznie szybkich rezultatów terapii. Bardzo często sukces terapeutyczny jest rozumiany przez rodziców jako wywołanie mowy u dziecka w sytuacjach, w których dotychczas milczało. Jednym z celów pracy z rodzicami jest pokazanie na czym polega sukces ich dziecka. Jest nim nie tylko mówienie, ale także wiele niewerbalnych zachowań, które prowadzą do mówienia, m. in. większa otwartość, umiejętność dokonywania wyboru, komunikowanie swojego sprzeciwu, uśmiech, kontakt wzrokowy, jedzenie i picie w towarzystwie innych osób i wiele innych. Celem pracy z rodzicami jest również uświadomienie im, że w toku terapii mogą występować okresy słabszych postępów, a wręcz kryzysów, mogących budzić w rodzicach rozczarowanie, frustrację, a w dzieciach niechęć i zmęczenie. Ważne jest, by w trudniejszych okresach otwarcie mówić terapeucie o swoich wątpliwościach, uczuciach i frustracjach.
We wszystkich tych przypadkach, bardzo istotne jest, aby przygotować dziecko do sytuacji zaprzestania terapii, minimum 3 sesje terapeutyczne wcześniej. Ostatnie sesje są wtedy prowadzone w taki sposób, aby dziecko w późniejszym czasie w możliwie najmniejszym stopniu odczuło brak terapii. Celem końcowych konsultacji z rodzicami jest podsumowanie postępów dziecka, wyposażenie w wiedzę i kontakty do specjalistów, do których będą mogli się zgłosić w razie trudnych momentów, a także opracowanie strategii oddziaływań na czas pozbawiony terapii.
Niezależnie od powodów zakończenia terapii pragniemy dawać naszym Klientom możliwość ponownej systematycznej lub doraźnej współpracy, np. w sytuacjach trudnych mogących budzić zastanowienie lub lęk rodziców o dziecko. Najczęściej rodzice zgłaszają się do nas, gdy w życiu ich rodzin następują zmiany mogące zachwiać poczucie bezpieczeństwa dzieci, np. przeprowadzka, zmiana szkoły, przekroczenie kolejnego progu edukacyjnego, trudne wydarzenia losowe. W takich sytuacjach bardzo korzystnym rozwiązaniem są konsultacje telefoniczne lub za pośrednictwem Skype’a.
